Όσοι ανέλυσαν υπεύθυνα τις συνθήκες προετοιμασίας, εξέλιξης και επιβολής των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, πριν και μετά το Φεβρουάριο του 1959, έχουν, χωρίς αμφιβολία, καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι Τουρκία είχε σχεδιάσει με κάθε λεπτομέρεια τη φαλκίδευση της συνθήκης, τον εκφυλισμό και την υπαγωγή της στη θέληση της τρομοκρατίας που θα την ναρκοθετούσε και θα την αποδυνάμωνε διαλυτικά, ώστε η κατάσταση να συρθεί αναπόφευκτα στην εκμηδένιση και των θετικών στοιχείων, με συνέπεια τη διχοτόμηση και την επιβολή χωριστού κρατικού μορφώματος, που θ΄ αποτελούσε προγεφύρωμα του από αιώνων ισχύοντος σκοπού του τουρκικού επεκτατισμού και στην πατρίδα μας, με ολοκληρωτική κατάληψη και αλλοίωση του ιστορικού χαρακτήρα της Κύπρου και την τουρκοποίηση του πολιτισμού της, όπως επιχειρείται στην Ιωνία και στην ευρύτερη Μικρά Ασία, με τη διαγραφή της Ελληνικής πολιτιστικής δημιουργίας χιλιετιών και την οικειοποίηση των επιτευγμάτων του Ελληνικού πνεύματος.
Προς επίρρωση της υποβολής αρκεί η επιχειρηματολογία και η αναντίλεκτη τεκμηρίωσή της από τα αποδεικτικά στοιχεία της εξοπλιστικής δραστηριότητας της οργανωμένης τρομοκρατίας στο Νησί, από της 18ης Οκτωβρίου 1959, με το «Ντενίζ», των απορρήτων μηνυμάτων από τον τελευταίο κυβερνήτη Χιου Φουτ από Λευκωσία και των πρέσβεων Μπάρροους και Άλλεν από Άγκυρα και Αθήνα, που πληροφορούσαν το Λονδίνο για το πρόγραμμα περαιτέρω άρτιου εξοπλισμού της Τ.Μ.Τ. από την τουρκική κυβέρνηση, πρωτοστατούντων του ΥΠΕΞ και των μυημένων στην ανατρεπτική συνωμοσία στρατηγών και ανώτερων στρατιωτικών. Εξάλλου, η έκταση της προπαρασκευής απεκαλύφθη με το σύγχρονο οπλοστάσιο της τουρκικής ανταρσίας των Χριστουγέννων του 1963, την άμεση προπαγάνδα και όσων ακολούθησαν, όπως η βίαιη μετακίνηση πληθυσμού, τα γκέτο, οι διωγμοί, οι εκκαθαρίσεις συνοικιών, οι καταλήψεις προσβάσεων και βέβαια, η εισβολή, η εθνική κάθαρση, το ψευδοκράτος, το ηθικά επονείδιστο και πολιτικά τραγελαφικό σχέδιο Κόφυ Ανάν κ.ά.
Δεδομένης, λοιπόν, της πάγιας τουρκικής τακτικής μιας χιλιετίας, από Τουγκρίλ Μπεκ και Κιλιντζή Ασλάν, μέχρι Μουσταφά Κεμάλ, Αντνάν Μεντερές, Ετζεβίτ και των σύγχρονων στρατηγών και πολιτικών και της αδιαφοροποίητης εμμονής στα στρατηγικά σχέδια, η λογική της ιστορίας προειδοποιεί ότι, πίσω από τα παραπετάσματα των εξελισσομένων στις μέρες μας, στα παρασκήνια, υποβόσκουν οι κίνδυνοι της πολιτικοστρατιωτικής πανουργίας και της προπαρασκευής συρροής νέων σκοτεινών επιδιώξεων και εκθεμελιωτικών ανατροπών. Η Τουρκία αρνείται προκλητικά αποχώρηση του κατοχικού στρατού. Αυτοδεσμεύεται με τις διακηρύξεις της. Είναι προετοιμασμένη να παρασύρει τις συνομιλίες του προέδρου της Κύπρου με τον Τουρκοκύπριο εκπρόσωπο σε αδιέξοδο. Η δαιμόνια προπαγάνδα της Άγκυρας είναι προγραμματισμένη με τα παραμορφωτικά της κάτοπτρα να παρουσιάσει τα πράγματα όπως θέλει και να επιρρίψει καταιγιστικές τις ευθύνες στην Ελληνική πλευρά, προχωρώντας στην ανακήρυξη αυτοδύναμης οντότητας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χρησιμοποιώντας και τη συνεπικουρία των αβασάνιστων παραχωρήσεων της δικής μας πλευράς και της βεβιασμένης, εκτεταμένης και παντοειδούς οικονομικής στήριξης μεγάλης μερίδας του απομένοντος τουρκοκυπριακού τμήματος του πληθυσμού, που με τη δική μας «καλή θέληση» απέκτησε οικονομική άνεση κι έπαυσε να διεκδικεί την επανασυμφιλίωση και την αποκατάσταση των ιστορικών οικονομικοκοινωνικών σχέσεων στην Κύπρο, όπως συνέβαινε πριν από την επιπόλαιη και απρογραμμάτιστη διάνοιξη των οδοφραγμάτων και διά της διακινήσεως τη στροφή της ροής του Πακτωλού στους νεμομένους τις Ελληνικές πηγές πλούτου στο κατεχόμενο τμήμα των εδαφών της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Το 1959 η τότε πολιτική ηγεσία δεν είχε τις διδακτικές εμπειρίες που θα συνηγορούσαν υπέρ των έγκαιρων προβλέψεων και των υπεύθυνων χειρισμών αποτροπής των ιστερόβουλων σχεδιασμών της Άγκυρας και του Λονδίνου, με αποτέλεσμα τις έκτοτε οδυνηρές ιστορικές περιπέτειες και τα τόσα δεινά. Η σημερινή πολιτική ηγεσία έχει ενώπιον της όλα τα δεδομένα και μπορεί να στηρίζεται στη σοφία των εμπειριών δεκαετιών κακοπάθειας, για ν΄ αποφύγει μοιραία ιστορικά σφάλματα και κατολισθήσεις από τις αρχές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που οδηγούν σε καταβαραθρώσεις.
Το Φεβρουάριο του 1959 οι ολίγοι διείδαν την απειλή και προεδοπίησαν ότι η προς υπογραφή συνθήκη έμοιαζε με νάρκη πιέσεως που η έκρηξή της ήταν αναπόφευκτη. Ήταν οκτώ από τον ελλιπή κατάλογο προσκεκλημένων στο Λονδίνο. Οι 5 της Αριστεράς και οι Λυσσαρίδης, Παπαδόπουλος, Χρίστης. Η ΕΟΚΑ ούτε προσεκλήθη, ούτε αντιπροσωπεύθη. Τα δραματικά ερωτήματα των ολίγων του 1959, που σήμερα προβάλλει η αγωνία των πολλών εγείρονται και πάλιν. Και η αξίωση που τότε δεν ετηρήθη, παρά τις εκκωφαντικές υποσχέσεις, επαναλαμβάνει τα ερωτηματικά. Αυτή τη φορά το λόγο θα έχει, επί τέλους, έγκαιρα ο Λαός, όπως υπαγορεύει η Δημοκρατία, η λογική κι η ιστορική ηθική ή θα προσυπογράψουν πάλι οι ελάχιστοι την καταδίκη των πολλών;